Πολλές μορφές υπερέντασης όπως είναι και το άγχος, έχουν κατηγορηθεί κατά καιρούς ως βασικά αίτια πρόσληψης βάρους. Όταν το στρες είναι έντονο, συνεχές και επαναλαμβανόμενο, τότε μπορεί να επηρεάσει τις ψυχοσωματικές λειτουργίες καθώς και τη διατροφική συμπεριφορά.
Το στρες διεγείρει την κινητοποίηση και την χρησιμοποίηση των λιπαρών οξέων του ανθρώπινου οργανισμού. Η διαδικασία αυτή γίνεται με τη βοήθεια κυρίως της κορτιζόλης και άλλων ορμονών, οι οποίες ενεργοποιούν την αδρεναλίνη και νοραδρεναλίνη. Οι δύο αυτές ορμόνες προκαλούν τη διάσπαση των τριγλυκεριδίων και την κινητοποίηση των λιπαρών οξέων.
Στις περισσότερες περιπτώσεις το αγχώδες άτομο παρουσιάζει τάσεις πολυφαγίας, ξεπερνά δηλαδή το σημείο κορεσμού της πείνας, καθώς η τροφή δρα ως ηρεμιστικό για τον εγκέφαλο. Το στρες μειώνει το σύστημα άμυνας του οργανισμού. Η ψυχολογική κόπωση ή η κατάθλιψη μπορεί να αντισταθμίζονται με την πρόσληψη περισσότερης τροφής, ως μηχανισμού ανταμοιβής.
Στην εποχή μας πάρα πολλοί άνθρωποι, υπό την επίδραση του στρες, της έλλειψης χρόνου, του τεράστιου όγκου εργασίας ή υποχρεώσεων και από την υπερβολική κούραση, έχουν αντικαταστήσει τα παραδοσιακά γεύματα. Για τον λόγο αυτό το πρωινό, μεσημεριανό και βραδινό φαγητό έχουν αντικατασταθεί με γρήγορα, προμαγειρεμένα, πλαστικοποιημένα φαγητά στο γραφείο ή στο σπίτι, τα οποία είναι πλούσια σε κορεσμένο λίπος, νάτριο και χοληστερόλη, και φτωχά σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία.
Ποιά συστατικά καταπολεμούν το στρες και ποιά οχι ?
- Πρωτείνες→ κατά την διασπασή τους στον οργανισμό παράγεται η τυροσίνη. Η τυροσίνη συμβάλλει στην αύξηση των επιπέδων της ντοπαμίνης και επινεφρίνης, οι οποίες κρατούν τον ανθρώπινο οργανισμό σε εγρήγορση.
- Υδατάνθρακες → κατά την διασπασή τους στον οργανισμό παράγεται σεροτονίνη, η οποία προκαλεί αίσθηση χαλάρωσης και ηρεμίας.
- φυλλικό οξύ→ Έλλειψη φυλλικού οξέος ευθύνεται για την μείωση των επιπέδων σεροτονίνης.
- Καφεινη → Διεγείρει την απελευθέρωση κορτιζόλης και αδρεναλίνης, τα οποία προκαλούν αύξηση στην πίεση αίματος και τον καρδιακό ρυθμό.
- Αλκοολ→ μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο νευρικό σύστημα και υψηλή αρτηριακή πίεση, τα οποία οδηγούν σε στρες.